Właśnie w takim kontekście poseł z naszego regionu, Grzegorz Macko, skierował do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji interpelację, w której poprosił o szczegółowe informacje dotyczące realizacji zadań wynikających z ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej oraz Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na lata 2025–2026.
Zagrożenie rośnie
Jak zaznaczył parlamentarzysta, troska o przygotowanie państwa na sytuacje kryzysowe powinna być jednym z kluczowych elementów polityki bezpieczeństwa.
- Aktualna sytuacja geopolityczna, w tym rosnące zagrożenie atakami dronowymi na infrastrukturę krytyczną, uwypukla znaczenie efektywnego funkcjonowania systemu ochrony ludności – podkreślił poseł Grzegorz Macko w swoim piśmie.
Jak dodał, kluczowe dla bezpieczeństwa obywateli są "zarówno zapasy strategiczne, systemy transportu i łączności, jak i procedury koordynacji działań w sytuacjach kryzysowych".
W swoim wystąpieniu poseł zwrócił się do ministra z serią pytań, które dotyczyły trzech głównych obszarów – realizacji zadań przez samorządy, infrastruktury i systemów rządowych oraz finansowania programu. Macko zapytał m.in. o stopień realizacji obowiązków przez jednostki samorządu terytorialnego w zakresie utrzymywania zapasów wody, żywności, paliw i środków medycznych, zapewnienia alternatywnych źródeł energii oraz przygotowania planów ewakuacji.
Interesowało go również, czy samorządy przeszły praktyczne ćwiczenia z zakresu reagowania kryzysowego oraz czy opracowano minimalne standardy czasowe dostarczania zasobów w sytuacji zagrożenia.
Czy jesteśmy gotowi?
Drugim obszarem pytań była infrastruktura i systemy łączności. Poseł dopytywał o etap realizacji Systemu Bezpiecznej Łączności Państwowej, jego interoperacyjność z istniejącymi systemami alarmowania, a także o audyty infrastruktury kryzysowej i opracowanie procedur reagowania na ewentualne ataki dronowe na obiekty strategiczne. W trzeciej części interpelacji parlamentarzysta poruszył kwestie finansowe – interesowało go, jakie środki zostały uruchomione w 2025 roku, jaki ich procent trafił już do samorządów i jakie kwoty planowane są w ramach programu na kolejne lata.
"- Celem powyższych pytań jest rzetelna ocena faktycznej gotowości państwa i samorządów do skutecznej ochrony ludności w realnych sytuacjach kryzysowych – zaznaczył poseł, dodając, że "w warunkach rosnącego zagrożenia, w tym ataków z powietrza, sprawność systemu ochrony ludności ma bezpośrednie znaczenie dla bezpieczeństwa obywateli".
Przygotowanie na 3 dni
Na interpelację odpowiedział podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, Wiesław Leśniakiewicz, który szczegółowo wyjaśnił, w jakim stanie znajduje się wdrażanie przepisów ustawy i programu.
- Terytorialne organa ochrony ludności tworzą i utrzymują zasoby ochrony ludności niezbędne do udzielania pomocy doraźnej i humanitarnej w podległych rejonach na okres co najmniej 3 dni. Jest to czas niezbędny na uruchomienie dodatkowych zasobów na wyższych szczeblach – poinformował przedstawiciel MSWiA.
Jak wyjaśnił, samorządy mogą zwracać się o wsparcie na podstawie procedur określonych w Krajowym Planie Zarządzania Kryzysowego, a jednym z podmiotów odpowiedzialnych za udzielanie pomocy jest Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych (RARS).
- Rezerwy strategiczne zostały wprowadzone do systemu prawnego w celu zagwarantowania możliwości zapewnienia odpowiedniej reakcji na sytuacje kryzysowe – zaznaczył Leśniakiewicz.
Dodał również, że RARS posiada zasoby do przechowywania, transportu i dostarczania wszelkich zapasów, które mogą być przydatne w sytuacjach kryzysowych, jednak szczegółowe informacje o ich ilości i lokalizacji pozostają niejawne.
Jak poinformował, głównymi celami gromadzenia i utrzymywania rezerw są "wsparcie bezpieczeństwa państwa, ratowanie zdrowia i życia obywateli oraz zaspokajanie podstawowych potrzeb ludności w sytuacjach nadzwyczajnych". Do tej pory minister spraw wewnętrznych nie wydał decyzji o uruchomieniu rezerw, ponieważ nie wpłynęły żadne wnioski o ich udostępnienie.
Ewidencja za rok
Ważną nowością będzie centralna ewidencja zasobów ochrony ludności i obrony cywilnej, której uruchomienie planowane jest na 2026 rok. Jak wyjaśnił Leśniakiewicz, prace nad tą ewidencją mają umożliwić bieżące monitorowanie zasobów i ich efektywne wykorzystanie w razie zagrożenia.
Przedstawiciel MSWiA odniósł się też do kwestii planowania kryzysowego.
- Aktualnie są prowadzone prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o zarządzaniu kryzysowym, w którym przewidziano nowe podejście do planowania – podział na część zarządzania ryzykiem oraz część reagowania kryzysowego – wyjaśnił.
Jak dodał, plany te będą aktualizowane co trzy lata i uzgadniane z właściwymi podmiotami, co ma zwiększyć ich skuteczność i spójność.
Leśniakiewicz zaznaczył, że Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na lata 2025–2026 nie przewiduje odgórnych standardów czasowych dotyczących dostarczenia zasobów kryzysowych do miejsc zagrożonych. Organa ochrony ludności mają działać "w możliwie jak najbardziej efektywny sposób", a każdy szczebel administracji – gminny, powiatowy i wojewódzki – powinien być samowystarczalny przez minimum trzy dni.
Budowa systemu łączności trwa
Odpowiedź MSWiA objęła również temat Systemu Bezpiecznej Łączności Państwowej (SBŁP), który ma stanowić podstawę komunikacji między służbami w sytuacjach kryzysowych.
- Obecnie trwają intensywne prace związane z budową SBŁP – poinformował podsekretarz stanu.
System powstaje w oparciu o istniejącą infrastrukturę policyjnego systemu TETRA, który jest rozbudowywany na cały kraj.
- Już obecnie duża część kraju została pokryta jego zasięgiem – podkreślił.
W ramach budowy SBŁP powołano specjalny zespół ekspertów, który opracowuje rozwiązania techniczne, organizacyjne i kadrowe, a także propozycje nowych przepisów wykonawczych. Pierwsze posiedzenie tego zespołu odbyło się 17 września 2025 roku.
Leśniakiewicz odniósł się również do kwestii ochrony infrastruktury krytycznej. Jak zaznaczył, odpowiedzialność za jej zabezpieczenie spoczywa na właścicielach i zarządcach, natomiast koordynację działań w tym zakresie prowadzi Rządowe Centrum Bezpieczeństwa. W Krajowym Planie Zarządzania Kryzysowego ujęto też procedury dotyczące współpracy między administracją a operatorami infrastruktury krytycznej, w tym także scenariusze reagowania na zagrożenia związane z dronami.
Dziesiątki miliardów złotych
Na koniec Leśniakiewicz szczegółowo przedstawił dane finansowe. Zgodnie z przyjętym przez Radę Ministrów Programem Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej, na jego realizację w 2025 roku przeznaczono ponad 16 miliardów złotych, a w 2026 roku – ponad 17 miliardów złotych.
- Na finansowanie zadań z zakresu ochrony ludności i obrony cywilnej przeznacza się corocznie środki w wysokości nie niższej niż 0,3% produktu krajowego brutto – poinformował.
Środki te obejmują zarówno wydatki ministerstwa i wojewodów, jak i fundusze Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych oraz Narodowego Funduszu Zdrowia w zakresie ratownictwa medycznego.
Zgodnie z przepisami, ponad 5 miliardów złotych zostało już rozdysponowane między wojewodów i jednostki samorządowe.
- Od momentu dokonania przeniesień budżetowych wojewodowie mogą dysponować tymi środkami i przekazywać je dalej do samorządów oraz innych podmiotów realizujących zadania z zakresu ochrony ludności" – wyjaśnił wiceminister.
Komentarze (0)
Wysyłając komentarz akceptujesz regulamin serwisu. Zgodnie z art. 24 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o ochronie danych osobowych, podanie danych jest dobrowolne, Użytkownikowi przysługuje prawo dostępu do treści swoich danych i ich poprawiania. Jak to zrobić dowiesz się w zakładce polityka prywatności.