Ratownicy na celowniku!

W ostatnim czasie w Polsce miały miejsce tragiczne ataki na ratowników medycznych. W Siedlcach 64-letni ratownik medyczny został ugodzony w klatkę piersiową przez pacjenta, co doprowadziło do jego śmierci po przewiezieniu do szpitala. Niedługo potem policjanci z Knurowa zatrzymali pacjenta, który podczas udzielania mu pomocy zaatakował ratowników medycznych. Jeden z medyków doznał urazu kolana. Z kolei na Podkarpaciu ratownik został przyciśnięty do ściany i duszony przez pacjenta, co również pokazuje rosnący problem agresji wobec ratowników medycznych w kraju.

Katarzyna Mazurek, przedstawicielka ząbkowickiej policji, podkreśla, że po ostatnich zdarzeniach, które miały miejsce na terenie Polski, policjanci wyszli z inicjatywą prowadzenia szkoleń dla personelu zespołów ratownictwa medycznego w zakresie samoobrony.

- Program tych szkoleń, opracowany przez Komendę Główną Policji, realizowany jest przez specjalistów taktyki i technik interwencji, a w powiecie ząbkowickim wyznaczono już odpowiedniego instruktora. "Założenie to jest obecnie w trakcie realizacji" – wyjaśnia Mazurek, podkreślając, że celem jest zwiększenie bezpieczeństwa ratowników podczas wykonywania obowiązków.

Ratownika chroni prawo

Zgodnie z obowiązującym prawem, zarówno ratownicy medyczni, jak i policjanci, korzystają z ochrony przewidzianej w Kodeksie Karnym. Wyraźnie mówi, że "kto narusza nietykalność cielesną funkcjonariusza publicznego lub osoby mu przybranej w związku z pełnieniem obowiązków służbowych, podlega karze grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 3". Dla poważniejszych ataków, takich jak użycie broni lub niebezpiecznego przedmiotu, przewidziana jest kara od roku do nawet 10 lat więzienia.

Prezes Krajowej Rady Ratowników Medycznych zwraca uwagę, że "zasądzane przez sądy kary, takie jak prace społeczne, są zbyt łagodne, by skutecznie odstraszyć sprawców". Dodaje, że "za naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza publicznego grozi kara grzywny, ograniczenia wolności lub nawet do trzech lat więzienia". W przypadkach użycia broni lub niebezpiecznego narzędzia, kary mogą sięgnąć od roku do 10 lat. Jednak, jak wskazują ratownicy, nawet maksymalne przewidziane kary są rzadko stosowane, co może zachęcać sprawców do dalszych agresji.

W regionie spokojnie

Z kolei dyrektor SPZOZ Pomoc Doraźna w Ząbkowicach Śląskich, Beata Gil, informuje, że "w rejestrze zachowań agresywnych wobec pracowników ZRM prowadzonym przez Inspektora BHP od 1 stycznia 2025 roku nie odnotowano żadnych przypadków ataków". Ale wcześniej zdarzały się sytuacje, które kończyły się sprawami sądowymi i karami dla agresorów.

- Rozporządzenie Ministra Zdrowia o doskonaleniu zawodowym ratowników medycznych daje możliwość przechodzenia kursów samoobrony za 10 punktów edukacyjnych – dodaje Gil, podkreślając, że szkolenia te mają na celu zwiększenie bezpieczeństwa personelu medycznego.

Choć w powiecie ząbkowickim od początku 2024 roku nie doszło do ataków na ratowników medycznych, sytuacja w kraju wskazuje na konieczność podjęcia działań zapobiegawczych. Szkolenia z samoobrony, edukacja prawna i skuteczniejsze egzekwowanie kar mogą przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa personelu medycznego i funkcjonariuszy publicznych w Polsce.

Łukasz Razowski

RAMKA:

Projektowane zmiany w ustawie o Państwowym Ratownictwie Medycznym to:

- Wprowadzenie obowiązkowych, cyklicznych szkoleń, z zakresu przeciwdziałania agresji dla członków zespołów ratownictwa medycznego. Szkolenia te mają objąć nie tylko zagadnienia teoretyczne, ale również praktyczne ćwiczenia, symulacje sytuacji kryzysowych oraz aktualizację wiedzy na temat nowych procedur i technologii. Ponadto, szkolenia będą elementem doskonalenia zawodowego, będą powtarzane cyklicznie i nie rzadziej niż co 5 lat. Ratownicy za szkolenia będą otrzymywali punkty edukacyjne wymagane do zaliczenia doskonalenia zawodowego.

- Finansowanie szkoleń będzie realizowane przez Wojewodę lub przez dysponenta, jednostkę samorządu terytorialnego, organizatora szkoleń albo z wykorzystaniem dofinansowania ze środków europejskich. Regularne szkolenia pozwolą na bieżąco aktualizować kompetencje ratowników, co jest niezbędne w dynamicznie zmieniającym się środowisku medycznym.

- Kamizelki ochronne dla ratowników. Kolejnym istotnym elementem jest wprowadzenie obowiązku stosowania specjalistycznych kamizelek, których szczegółowe wymagania będą określone w zarządzeniu Prezesa NFZ. Kamizelki te mają spełniać określone normy jakościowe i bezpieczeństwa, co ma zapewnić jednolity standard ochrony dla wszystkich pracowników operujących w systemie PRM. Kamizelki stanowią element osobistej ochrony, który w sytuacjach kryzysowych może zapobiec urazom lub zminimalizować ich skutki.

- Trzyosobowe zespoły ratownictwa medycznego. Wprowadzenie możliwości tworzenia zespołów ratownictwa medycznego składających się z minimum trzech osób zwiększy bezpieczeństwo członków zespołów podczas interwencji, ale także podniesie jakość niesionej pomocy medycznej. Obecność trzech osób w zespole sprzyja szybszemu i bardziej trafnemu reagowaniu na sytuacje kryzysowe.

- Wsparcie psychologiczne ratowników medycznych. Dysponent zespołów ratownictwa medycznego będzie zapewniał członkom zespołów dostęp do wsparcia psychologicznego udzielanego przez doświadczonego psychologa. Zadania psychologa w ramach wsparcia psychologicznego udzielanego członkom zespołów ratownictwa medycznego mają obejmować profilaktykę skutków stresu, poradnictwo, pomoc i wsparcie psychologiczne oraz interwencje w sytuacjach kryzysowych.

- Zwiększenie zakresu ochrony przewidzianej dla funkcjonariusza publicznego. Chodzi tu o rozszerzenie przepisów dotyczących możliwości poświęcenia przez osoby udzielające pomocy, podczas wykonywania swoich zadań, dóbr osobistych innej osoby, innych niż życie lub zdrowie, a także dóbr majątkowych, w zakresie, jakim jest to niezbędne dla ochrony lub ratowania życia lub zdrowia ratownika, a nie tylko osoby której udzielana jest pomoc.